Άραγε έχει έρθει η ώρα που τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα θα αποτελούν συνηθισμένο θέαμα? Η Better Place ίσως να είναι αποφασιστικός παράγοντας. Η μικρή αυτή εταιρία από το Ισραήλ ιδρύθηκε πριν 4 χρόνια από τον Shai Agassi και έχει ήδη γίνει πολύ σημαντικός φορέας στον τομέα των ηλεκτροκίνητων οχημάτων (EV) με σημαντικές συνεργασίες και φιλόδοξους στόχους. Η πρότασή της είναι η ενσωμάτωση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στον τρόπο ζωής και στις υποδομές μιας πόλης ή και μιας ολόκληρης χώρας. Προωθούν την ηλεκτροκίνηση όχι σαν ένα συμπλήρωμα ή εναλλακτική πρόταση αλλά με σκοπό την πλήρη αντικατάσταση των κινητήρων εσωτερικής καύσης.---



Η Better Place καλύπτει το πλήρες φάσμα του σχεδιασμού, χρήσης και διαχείρισης ηλεκτρικών οχημάτων. Όπως διατυπώνεται στην ιστοσελίδα τους betterplace.com τα επιμέρους τμήματα της συνολικής λύσης είναι οι μπαταρίες, οι σταθμοί αντικατάστασης, η φόρτιση, οι υπηρεσίες προς τον οδηγό, το λογισμικό του δικτύου και τα πρότυπα.

Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς τους είναι ανάλογο με αυτό άλλων εταιριών, αυτοκινητοβιομηχανιών ή μη. Η έρευνα για καλύτερες μπαταρίες, φιλικό και εύκολο interface που θα πληροφορεί τον οδηγό για την εμβέλεια και τα σημεία φόρτισης αλλά και συνολικά την πλήρη ενσωμάτωση των EV στις υποδομές είναι κοινός σκοπός. Η Better Place λειτουργεί κυρίως σαν διαχειριστής ενσωματώνοντας συστήματα με τεχνολογία είτε δική της είτε άλλων κατασκευαστών με συνεργάτες μεγάλες εταιρίες όπως η Renault-Nissan και η A123Systems.



Το κύριο προϊόν της Better Place είναι το μοντέλο ιδιοκτησίας και ειδικότερα ένα από τα σημεία του, οι σταθμοί αντικατάστασης μπαταριών. Ο χρήστης δεν αγοράζει την μπαταρία, πληρώνει ένα μηνιαίο τέλος που τον εξουσιοδοτεί στην χρήση της. Όταν χρειάζεται φόρτιση μπορεί να την αλλάξει αυτόματα με μία φορτισμένη στον ανάλογο σταθμό αντικατάστασης. Δεν είναι ιδιοκτήτης μίας συγκεκριμένης μπαταρίας, απλώς έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί αυτή που του παρέχεται κάθε δεδομένη χρονική στιγμή. Φυσικά το όχημα μπορεί να συνδεθεί με πρίζα σε οποιοδήποτε σταθμό φόρτισης και θα υπάρχει ειδική μέριμνα για αυτό μέσω της συγκεκριμένης υποδομής. Το συνοδευτικό λογισμικό θα ενημερώνει τον χρήστη αλλά και το σύστημα συνολικά για την βέλτιστη δυνατόν λειτουργία. Στον οδηγό παρουσιάζονται επιλογές ανάλογα την διαδρομή που θέλει να κάνει, μπορεί να επιλέξει αν θα περιμένει ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για φόρτιση ή αν θα αλλάξει μπαταρία ενώ παράλληλα το σύστημα γνωρίζει την κατάσταση, την φόρτιση και την χρήση κάθε μπαταρίας, σταθμού αλλαγής ή φόρτισης.




Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν συγκεκριμένα μειονεκτήματα. Οι μπαταρίες είναι ογκώδεις και ακριβές αλλά τα πιο πρόσφατα μοντέλα είναι σχετικά ελαφρά και σε λογική τιμή αναλογικά με το τι προσφέρουν. Το κύριο όμως πρόβλημα και κάτι που μπαίνει εμπόδιο στην ευρεία εξάπλωσή τους είναι ο χρόνος επαναφόρτισης. Οι μπαταρίες χρειάζονται τουλάχιστον κάποιες ώρες για να φορτιστούν πλήρως και ο οδηγός είτε θα πρέπει να περιμένει είτε να προσχεδιάζει κάθε διαδρομή. Ακόμα και αν οι συντριπτική πλειοψηφία των καθημερινών διαδρομών υπερκαλύπτεται από την εμβέλεια ενός σύγχρονου EV, υπάρχουν δύο περιπτώσεις όπου αυτό δεν αρκεί. Η πρώτη και προφανής είναι η ανάγκη για μεγαλύτερη εμβέλεια, πχ για ένα ταξίδι, προσχεδιασμένο ή όχι. Η δεύτερη είναι η αίσθηση ελευθερίας που έχει κάποιος γνωρίζοντας πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να ταξιδέψει όπου θέλει χωρίς περιορισμούς. Αυτό ειδικά μπορεί να δράσει αποτρεπτικά για τους περισσότερους. Η γνωστή εκπομπή Top Gear είχε υπερτονίσει (εύσχημος τρόπος να πούμε πως ψεύδεται) το πρόβλημα της εμβέλειας και του χρόνου επαναφόρτισης στις δοκιμές του Tesla Roadster και Nissan leaf. Η πρώτη περίπτωση εξελίχθηκε σε μηνύσεις, η δεύτερη σε έντονες αντιδράσεις. Όμως ακόμα και αν το Top Gear απέχει από την αλήθεια κατά πολύ, οι δοκιμές αυτές αντικατοπτρίζουν την στάση του κοινού απέναντι στα μοντέλα αυτά.

[ytx="S3Os25gP4yA"]S3Os25gP4yA[/ytx]

Όπως φαίνεται στο παραπάνω βίντεο η αλλαγή μπαταρίας δεν είναι απλή διαδικασία. Η αντικατάσταση είναι ιδιαίτερα περίπλοκη. Ο σταθμός πρέπει να διαχειρίζεται μία ποικιλία από μπαταρίες στις οποίες έχει πρόσβαση κάτω από το όχημα (υπάρχει ακόμα και μηχανισμός με νερό υπό πίεση για να καθαρίσει το συγκεκριμένο σημείο!) και να τις φορτίσει.



Μπορεί να αποτελέσει η τεχνική αυτή βιώσιμη λύση? Πολύ δύσκολα. Η λύση της αντικατάστασης έχει σημαντικό κόστος, είτε σαν υποδομή είτε σαν τέλος που επωμίζεται ο χρήστης. Αν όμως υπάρχει ένα πυκνό δίκτυο σταθμών φόρτισης η αντικατάσταση σπάνια θα χρειαστεί. Μόνο σε περίπτωση αυθόρμητης απόφασης για κάποιο μεγαλύτερο της εμβέλειας ταξίδι ή σε κάποια ανάγκη θα χρειαστεί.

Στα πλαίσια αυτά, οι σταθμοί αντικατάστασης έχουν σαφώς νόημα ύπαρξης. Δεν θα αντικαταστήσουν τα πρατήρια καυσίμων ή τους σταθμούς φόρτισης. Οι σταθμοί αντικατάστασης θα υπάρχουν σαν ύστατο μέσο σε περίπτωση που κάποιος έχει ανάγκη την επιπλέον εμβέλεια ή δεν έχει προλάβει να φορτίσει την μπαταρία του. Το πιο σημαντικό, ο κάθε οδηγός ηλεκτρικού αυτοκινήτου θα γνωρίζει πως ανά πάσα στιγμή έστω και με επιπλέον κόστος θα μπορεί να έχει απεριόριστη εμβέλεια αλλάζοντας μπαταρία, ακόμα και αν δεν χρειαστεί να το κάνει ποτέ.

Πρακτικά η better place έχει κάθε λόγο να πετύχει, σαν οργανωτής ή σαν τελικός διαχειριστής τεχνολογίας δικής της ή άλλων, παρέχοντας τα μέσα, την υποδομή και το λογισμικό. Παρά το ότι προβάλλονται περισσότερο από κάθε άλλο τομέα ή σύστημα από την better place, οι σταθμοί αντικατάστασης είναι στην ουσία μία υπερβολή που αν και έχει μεγάλο κόστος και θα χρησιμοποιηθεί σε οριακές μόνο περιπτώσεις, Όμως η εξασφάλιση που δίνουν στον τελικό χρήση, είτε πρακτική είτε ψυχολογική ίσως είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της μικρής εμβέλειας και της χρονοβόρας επαναφόρτισης που δεσμεύουν σήμερα την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων.

περισσότερες πληροφορίες: http://www.betterplace.com

(εικόνες και βίντεο: Better Place, 80/20 )