Δεδομένα από τον δορυφόρο της NASA, Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη Άρη αποκαλύπτουν το ενδεχόμενο ύπαρξης ρέοντος νερού στην επιφάνεια του. Εξετάζοντας εικόνες από διαφορετικές χρονικές περιόδους, ερευνητές εστίασαν σε πολύ στενές ρεματιές που σχηματίζονται κατά την Άνοιξη (του Άρη πάντα) και πιθανότατα προκαλούνται από τη ροή αλμυρού νερού. Προφανώς η ανακάλυψη αυτή ίσως είναι τεράστιας σημασίας όσον αφορά την γεωλογία, το κλίμα αλλά και για το ενδεχόμενο ύπαρξης οικοσυστήματος στον Άρη.---


Οι επιστήμονες εξέτασαν εικόνες από παρατηρήσεις στον κρατήρα Newton (41.6 μοίρες νότια γεωγραφικό πλάτος και 202.3 μοίρες ανατολικά γεωγραφικό μήκος) οι οποίες τραβήχτηκαν από την κάμερα HiRISE (High Resolution Imaging Science Experiment) του MRO. Το χρονικό φάσμα των εικόνων αυτών εκτείνεται από νωρίς την Άνοιξη του Αριανού έτους μέχρι το μέσο του καλοκαιριού του ακόλουθου έτους. Στις εικόνες παρουσιάζονται μακρόστενοι γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι εμφανίζονται σε αρκετές πλαγιές από την άνοιξη μέχρι το καλοκαίρι, σβήνουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα και επανεμφανίζονται την επόμενη άνοιξη. Επανειλημμένες παρατηρήσεις εντόπισαν τις περιοδικές αυτές αλλαγές και τα επανεμφανιζόμενα αυτά χαρακτηριστικά σε διάφορες βουνοπλαγιές στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη του νότιου ημισφαιρίου του Άρη.

[ytx="UfBaM2F6Qzk&"]UfBaM2F6Qzk&[/ytx]

Τα συγκεκριμένα χαντάκια έχουν πλάτος μόλις 0.5 με 5 μέτρα και μήκος έως κάποιες εκατοντάδες μέτρα. Το πλάτος τους είναι κατά πολύ στενότερο από αυτό των ρεματιών που έχουν κατά καιρούς παρατηρηθεί. Παρόλα αυτά στις συγκεκριμένες περιοχές διαφαίνονται πάνω από 1000 τέτοιοι σχηματισμοί από μεμονωμένες ροές. Οι ρεματιές είναι συνήθως σε αφθονία στις ψυχρές περιοχές που είναι στραμμένες προς τους πόλους ενώ οι νέοι αυτοί σχηματισμοί βρίσκονται σε θερμότερα σημεία κοντά στον ισημερινό.

«Η καλύτερη εξήγηση μέχρι τώρα για τις παρατηρήσεις αυτές είναι η ροή αλατούχου νερού» αναφέρει ο Alfred McEwen από το πανεπιστήμιο του Tuscon της Arizona. Ο McEwen είναι ο επικεφαλής ερευνητής για το σύστημα HiRISE του δορυφόρου και επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας για τις περιοδικές αυτές ροές που θα δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος του Science.

Υπάρχουν ακόμα πολλά ερωτήματα αλλά η ροή αλατούχου νερού ταιριάζει περισσότερο από κάθε άλλη υπόθεση στις δεδομένες συνθήκες και παρατηρήσεις μιας και τα άλατα κατεβάζουν το σημείο πήξης του νερού. Επίσης όπως έχει διαπιστωθεί πολλές φορές από ρομποτικές αποστολές στον Άρη η επιφάνειά του έχει σε μεγάλο ποσοστό άλατα άρα οποιαδήποτε ροή νερού θα είναι σε μεγάλο βαθμό αλατούχα.

Η πιθανή εποχιακή ύπαρξη ρέοντος νερού έχει τεράστια σημασία κυρίως για το ενδεχόμενο ύπαρξης ζωής και μικροοργανισμών στον Άρη. Για μελλοντικές αποστολές ή για ενδεχόμενη αποίκηση από ανθρώπους τα κοιτάσματα παγωμένου νερού που ήδη έχουν εντοπισθεί είναι πολύ πιο καθαρά και μάλλον πιο χρήσιμα.

Τα αποτελέσματα αυτά είναι έως τώρα ότι πιο κοντινό στην εύρεση υγρού νερού στην επιφάνεια του πλανήτη. Όπως προαναφέρθηκε νερό σε μορφή πάγου έχει εντοπισθεί κοντά στην επιφάνεια του πλανήτη σε πολλά σημεία σε διάφορα γεωγραφικά μήκη και πλάτη. Σχετικά πρόσφατα σχηματισμένες ρεματιές υποδεικνύουν γεωλογικές μετακινήσεις που επίσης μπορεί να έχουν υποβοηθηθεί από την ύπαρξη νερού.



Στον παραπάνω χάρτη (μεγαλύτερη ανάλυση και αναλυτικό υπόμνημα εδώ ) με τα χρωματιστά τετραγωνάκια υποδεικνύονται περιοχές όπου έχει παρατηρηθεί γεωλογική επιρροή λόγω του νερού. Στα μπλε τετραγωνάκια βρίσκονται οι περιοχές όπου ενδέχεται να υπάρχει η εποχιακή ροή αλατισμένου νερού.

Για περισσότερες πληροφορίες:
http://www.nasa.gov/home/hqnews/2011/aug/HQ_11-245_Mars_Water.html
http://www.nasa.gov/mission_pages/MRO/news/mro20110804.html
http://www.nasa.gov/mission_pages/MRO/multimedia/pia14472.html
http://www.nasa.gov/mission_pages/MRO/multimedia/pia14479.html

Ο δορυφόρος Mars Reconnaissance Orbiter εκτοξεύθηκε το 2005 και μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Άρη το 2006. Έχει συνεισφέρει τεράστιες ποσότητες δεδομένων και έχει επεκτείνει σημαντικά τις γνώσεις μας για τον Άρη.

Περισσότερα για τον MRO:

http://marsprogram.jpl.nasa.gov/mro/
http://www.nasa.gov/MRO